“Gittiğin zaman, sınırı geçtiğin an cehenneme kadar yolun var”
Kaçak olarak Amerika’ya girmenin yollarını arayan bir Meksikalının sınır kasabasındaki günlerinin hikâyesi.
İlk uzun metrajlı filminde yönetmen Rigoberto Pérezcano daha iyi bir hayatın peşinde koşan bir adamın hikâyesini sakin bir tonda ve alçak gönüllü bir sinema dili ile aktarıyor. Başroldeki Harold Torres başta olmak üzere tüm oyuncuların sade oyunculukları da filmin bu tonuna katkıda bulunmuş. Özellikle Torres bu sadeliğin içinden mimikleri ve vücut dili ile film boyunca hem hüznünü hem sevimliliğini başarı ile konuşturuyor ve filmin sonundaki sonu belirsiz trajikomik denemesine bizi ortak etmeyi başarıyor.
Yönetmen bu gitmek/kalmak ikilemi hikâyesini genellikle belgesel tadında ve kameranın varlığını seyredene farkettirmeden anlatırken aradaki küçük görsel çalışmaları filme hem nefes aldırıyor hem de filmin çekiciliğini artırıyor. Örneğin kahramanımızın iki kadınla olan “yakınlaşma” sahnelerinin ardından birlikte kameranın karşısında fotoğraf çektirir gibi verdiği pozlar ve zaman zaman karşımıza çıkan çöl sahnelerindeki yakıcı ve parlak beyazlık filmin görsel açıdan dikkat çekici anlarını oluşturuyor. Benzer şekilde, geçici kamptan kaçma sahnesi de görsel yanı ve müziğin kullanım biçimi ile güncel sanatın video çalışmalarının taşıdığına benzer bir abzürtlük içinde filme mizah duygusunun yedirilmesine yardımcı olmuş. Kaçakların her yakalandıklarında getirildikleri binada onları karşılayan Bush ve Arnold Schwarzenegger portreleri, bir yandan gitmeye çalıştıkları ülkenin aslında kimler tarafından yönetildiğini vurgulayarak, bir yandan da o “büyük” isimler karşısında ne kadar “küçük” olduklarını gösterek bu az konuşmalı filmin görsel diline katkıda bulunuyor.
Gitmek ve gidenler kadar, kalmak ve kalanlar üzerine de bir söylemi olan film, mutluluk girişimlerinin aslında bir yandan da mutsuzlukları yaratan bir araç olduğunu söylüyor bize. Kahramanımıza kalması durumunda vaat edilen küçük mutlulukların yanında yer tutar gibi görünen senaryo seyredene mutluluğun ve peşinde koşulmaya değenin ne olduğu sorularını sordurtmayı başarıyor. Sonuçta sürüklenen küçük insanlardan birinin hikâyesi bu. Bir tarafta sonsuz bir uzunluğa sahip gibi görünen bir yüksek setin dışarıya karşı koruduğu bir “rüya ülkesi”, diğer tarafta insanca yaşamanın ve ayakta kalmanın zor olduğu, ekonomik sıkıntının insanları ezdiği bir “vatan”. Film alt perdeden bir sesle de olsa ve özellikle zaman zaman gösterdiği dayanışma içindeki küçük insanları ile ikincisini işaret ediyor gibi. Sıcak, samimi, sorgulayan ve üstü örtülü bir hınzırlığı olan başarılı bir ilk film.
(“Northless” – “Kuzeysiz”)
